Charleville-Mézières – De geboorteplaats van Arthur Rimbaud

Arthur Rimbaud is een beroemde Franse dichter die aan het einde van de 19e eeuw geboren werd en opgroeide in het prachtige stadje Charleville. Hij is beroemd en befaamd in Frankrijk, maar iets minder in de Lage Landen.

Tijdens je bezoek aan Charleville kun je Rimbaud eigenlijk niet missen; heel wat restaurants, kunstwerken en hotels zijn naar hem vernoemd. Er zijn zelfs twee musea die de herinnering aan Rimbaud levend houden.

Over Arthur Rimbaud

Arthur Rimbaud werd geboren in 1854 en is vooral beroemd om zijn poëzie en invloed op de moderne literatuur en kunst, in het bijzonder het surrealisme.

Hij schreef al zijn beroemde gedichten toen hij tussen 15 en 21 jaar oud was. We mogen dus gerust spreken van een jong genie! Hij was een beetje een verloren ziel die ernaar hunkerde rond te reizen en meer van de wereld dan Charleville te zien. Dat deed hij ook toen hij Charleville en zijn gedichten achter zich liet. Als jonge twintiger reisde hij als vertegenwoordiger door drie continenten. Hij bracht zelfs enkele jaren door in Ethiopië.

Voor hij de wereld introk, had hij een affaire met een andere beroemde surrealistische dichter, Paul Verlaine. De twee beleefden een korte wilde periode in Parijs met opium, hasj en absint. Rimbaud keerde daarna terug naar Charleville en schreef nog enkele gedichten (vaak over deze periode in zijn leven) voordat hij de wijde wereld introk en zijn pen niet meer aanraakte.

Er is weinig bekend over zijn tijd in het buitenland. Er resten ons slechts enkele afbeeldingen, boeken en andere voorwerpen die hij mee op reis nam. Rimbaud keerde na enkele jaren in het buitenland terug naar Frankrijk wegens ziekte. Hij overleed op slechts 37-jarige leeftijd aan botkanker. Hoewel hij stierf in een ziekenhuis in Marseille, werd zijn lichaam in Charleville begraven.

In de hele stad vind je herinneringen aan Arthur Rimbauds poëzie, leven en invloed. Hieronder vertel ik je de belangrijkste dingen die je absoluut niet mag missen als je meer te weten wilt komen over het leven van deze beroemde dichter!

Kennis bijschaven in het Musée Rimbaud

Het belangrijkste museum over Arthur Rimbaud is ondergebracht in een grote, oude molen uit de 17e eeuw, gelegen op een zijrivier van de Maas. Je kunt het majestueuze en prachtige gebouw zelfs vanaf de Place Ducale zien.

Het museum is weliswaar ondergebracht in een oud gebouw, maar heeft een creatieve en moderne inrichting met in totaal vier verdiepingen. Een lift brengt je naar de bovenste verdieping van waaruit je langzaam afdaalt om meer te weten te komen over het leven van Arthur Rimbaud.

Op de eerste verdieping kun je luisteren naar voordrachten van enkele van zijn gedichten. Neem plaats op een stoel en luister naar de luidsprekers die boven je hangen.

Het overgrote deel van het museum is in het Frans, maar ook als je de taal niet machtig bent, leer je via de afbeeldingen en artefacten nog steeds heel wat over het leven van de dichter. Van citaten op de muren tot foto’s van Arthur als kind en afbeeldingen van zijn minnaar Paul Verlaine …

Tijdens je bezoek steek je op een bepaald moment in het gebouw een brug over, waar je de rivier ziet stromen en een kunstwerk kunt bewonderen dat aan Arthur gewijd is. Het kunstwerk is nog in perfecte staat omdat het uitstekend tegen de weerselementen beschermd is.

De laatste zaal van het museum draait volledig om Arthurs periode in het buitenland en bevat een rode kamer waar je enkele van zijn originele foto’s kunt zien. Daarnaast zie je er ook enkele spullen waar Arthur mee reisde, zoals zijn koffers, een uitgebreide collectie wetenschappelijke boeken en kaarten.

Arthurs originele gedichten en eigendommen worden tentoongesteld naast moderne kunst die op de dichter is geïnspireerd.

Nadat je alles over Arthur te weten bent gekomen, kun je via de achteruitgang naar buiten gaan. Je komt uit op een voormalig boothuis dat vandaag ‘La salle de l’Auberge verte’ heet, geïnspireerd op een gedicht van Rimbaud. In deze zaal worden onder meer conferenties, vergaderingen en lezingen georganiseerd.

Bezoek het Maison Des Ailleurs – Arthurs voormalige huis

Met je toegangsticket tot het Musée Rimbaud kun je ook een bezoek brengen aan het Maison Des Ailleurs, het huis waar Rimbaud tussen 1869 en 1875 gewoond heeft. Dit is het huis waarin Arthur het overgrote deel van zijn poëzie schreef. Je krijgt dus een echte inkijk in het leven van Arthur.

De kamers zijn zo goed als leeg omdat de meubels in de loop der tijd helaas verloren zijn gegaan. In plaats daarvan is elke kamer van het huis uitgerust met een projector. Je ziet verschillende kaarten van de plaatsen die Arthur tijdens zijn reizen bezocht en de reizen die hij ondernam. Een kamer toont bijvoorbeeld de straten van Parijs in 1875, de stad waar hij een wilde periode met Paul Verlaine beleefde en die een grote inspiratiebron voor zijn gedichten was.

Op de muren van elke kamer worden ook films en teksten geprojecteerd. De teksten zijn allemaal in het Frans. Het is dus moeilijk om ze echt te begrijpen als je de taal niet machtig bent.

Op de binnenplaats achter het huis kunnen dichters van nu zich laten inspireren door Arthur om hun eigen moderne gedichten te schrijven.

Het Maison Des Ailleurs ligt vlak bij het hoofdmuseum. Tussen de twee gebouwen en tegenover het huis staan enkele zilverkleurige stoelen met fragmenten uit Arthurs gedichten. Die stoelen zijn ontworpen als inspiratiebron voor moderne dichters, die hier tussen de rivier en Arthurs voormalige huis kunnen nadenken over hun poëzie.

Bezoek Arthurs graf

Het is misschien een beetje luguber om een graf te bezoeken, maar het graf van Arthur mag je eigenlijk niet missen tijdens je Rimbaud-route door de stad. Het oude kerkhof ligt op ongeveer twintig minuten wandelen van het Musée Rimbaud en wordt onderhouden door iemand die in het oorspronkelijke kerkhofhuis aan de poort woont.

Arthurs graf ligt naast dat van zijn zus en wordt goed onderhouden. Het is omringd door een laag hek en er staat een bordje bij, zodat je het niet kunt missen. Aan de ingang van het kerkhof zie je aan de rechterkant een goudkleurige brievenbus waar mensen brieven aan Rimbaud kunnen schrijven en ze ‘aan hem’ kunnen posten. Enkele van die brieven worden aan andere Rimbaud-liefhebbers voorgelezen tijdens bepaalde festiviteiten in de stad.

Arthurs graf is slechts een van de stops die je kunt maken tijdens de Arthur Rimbaud-wandelroute. Je kunt de route zonder gids lopen en vooraf downloaden. Wij wandelden langs het huis van Louis Pierquin, een goede vriend van Rimbaud, en door een mooi openbaar park dat door een vriend van Arthur aan de stad geschonken werd. Hij moedigde Arthurs familie overigens aan om zijn gedichten na zijn dood te publiceren. De Rimbaud-wandelroute neemt je mee langs zijn oude school, naar verschillende locaties die hem inspireerden en langs prachtige straatkunst die op de kunstenaar geïnspireerd is.

Wandel de Rimbaud-kunstroute

De Arthur Rimbaud-wandelroute door de stad is onlangs aangevuld met prachtige, reusachtige straatkunst op verschillende muren in de stad.

Die zogenaamde ‘fresco’s’ tonen verschillende gedichten van Arthur Rimbaud op hoge muren, allemaal ontworpen en gecreëerd door kunstenaars. Oorspronkelijk waren er slechts drie in de hele stad, maar de projecten schieten als paddenstoelen uit de grond omdat steeds meer kunstenaars aan deze prachtige stadskunst willen meewerken.

‘Voyelles’, ‘Ophélie’ en ‘Le Dormeur du val’ zijn de drie oorspronkelijke straatkunstprojecten die in de stad te zien zijn. Ze zijn allemaal geïnspireerd op een gedicht van Arthur. Via de kunstwerken kan iedereen Arthurs gedichten beleven en ontdekken, zonder ze in een boek te moeten opzoeken. De gedichten worden uitgeschreven op grote muren met opvallende kunstwerken om de aandacht te trekken van iedereen die normaal niet echt in poëzie geïnteresseerd is. Hieronder vind je twee van mijn favoriete kunstwerken met een link naar Google Maps.

Ophélie – Rue Michelet, voor de multiplexbioscoop
Ma Bohème – 13 Rue de Gonzague

Aan het einde van onze fietstocht over de EuroVelo Route 19 zagen we nog vier nieuwere fresco’s op appartementsgebouwen in de Rue Louis Fraison. Ze zorgen voor kleur en creativiteit op gebouwen die er anders grauw en grijs uitzien. Een leuke manier om onze fietstocht van 20 km af te sluiten.

Bij het VVV-kantoor aan de Place Ducale is een boekje verkrijgbaar met een kaart waarop de belangrijkste punten van de Arthur Rimbaud-wandeling staan aangeduid. Het boekje is momenteel enkel verkrijgbaar in het Frans, maar het kaartje is ontzettend handig. Neem er dus zeker eentje mee.

Eet bij Table d’Arthur

Table D’Arthur is een van de vele plaatsen in Charleville die op Arthur Rimbaud geïnspireerd zijn. Letterlijk vertaald heet het restaurant ‘Tafel van Arthur’ en alles draait er om Arthur Rimbaud.

In de grote winkelstraat ‘Rue de la République’ wijst een klein bordje met de letter ‘A’ richting een smal steegje naar de ingang van het restaurant. Het huis waarin Arthur geboren werd, bevindt zich tegenover de ingang van het restaurant. Dat is trouwens alleen te zien aan het kleine bordje aan op de muur. Momenteel is het huis privébezit.

Bij binnenkomst in het restaurant kijk je uit op een open keuken waar chef-koks druk in de weer zijn om heerlijke gerechten op je bord te toveren.

Het kelderrestaurant zat vol om 12.30 uur op een donderdagmiddag en we begrijpen maar al te goed waarom.

Naast de naam en de locatie is het moeilijk om te zeggen of er nog meer van het restaurant en de gerechten op Arthur geïnspireerd zijn. De eigenaars veranderen de moderne menukaart regelmatig; ze willen zich natuurlijk niet beperken tot wat Arthur in de 19e eeuw at!

De sfeer in de kelder doet je al snel vergeten dat het middag is. Aan het begin van de lunch kregen we een aperitief met champagne, dus het was duidelijk dat we er nog wel een tijdje zouden blijven zitten.

We bestelden een driegangenmenu voor € 64 voor twee personen. Echt niet duur voor de verfijnde, creatieve en overheerlijke gerechten die je krijgt. Table d’Arthur is een unieke culinaire ervaring voor een betaalbare prijs.

Ik bestelde een overheerlijke Viccisois de moule met een indrukwekkende ile flottante. Ik houd eigenlijk niet van koude soep, maar dit soepje was het neusje van de zalm. Ik kreeg er maar niet genoeg van. De Franse keuken is natuurlijk beroemd en hoe vaker we in Charleville aan tafel schoven, des te beter ik dat begreep.

Table d’Arthur schenkt evenveel aandacht aan zijn wijn als aan zijn gerechten. En omdat het restaurant zich in een kelder bevindt, werden we omringd door flessen in allerlei soorten en maten. De ober, een man met kennis van zaken, bracht ons telkens verschillende wijnen die perfect bij de gerechten pasten.

Mijn hoofdgerecht bestond uit drie bereidingen van gevogelte: kroketten van eend en twee bereidingen van kip. Ze waren alle drie overheerlijk en ik kreeg er opnieuw niet genoeg van. De gerookte entrecote van Olly deed me ook watertanden.

Of je nu houdt van Arthur Rimbaud of niet, een bezoek aan Table d’Arthur mag absoluut niet ontbreken tijdens een bezoek aan Charleville.

Mijn favoriete citaten van Arthur Rimbaud

Het is bijzonder moeilijk om poëzie te vertalen, omdat het vaak een deel van zijn betekenis en ritme verliest. Ik vond het wel leuk om een aantal van Arthurs meest beroemde citaten te lezen. Zijn surrealistische werk was de tijd ver vooruit en hij was misschien wel een jong genie, gezien de diepzinnige woorden in zijn gedichten. Hieronder vind je een aantal van mijn favoriete citaten van Arthur Rimbaud. Sommige laten me lachen, uit andere blijkt wat voor een gekwelde ziel de jonge Arthur was.

‘Zo blijven duizend dromen zachtjes in me branden’

‘Het enige wat ondraaglijk is, is dat niets draaglijk is’

‘Het leven is een farce die iedereen moet opvoeren’

‘Je zal hyena blijven’

Of je nou al bekend bent met Arthur Rimbaud of niet, aan het einde van je bezoek aan Charleville weet je heel wat over hem. De bewoners van de stad zijn trots op hem en overal vind je sporen van zijn korte maar creatieve leven!